In het jaar dat de radio honderd jaar bestaat, was het een opvallend rustig jaar. Geen grote transfers of grote rechtszaken. Toch gebeurde er in 2019 genoeg op radiogebied.

Ophef

Het jaar begint met geruzie tussen Omroep Max en Jan van Veen. De omroep haalt de ‘Candlelight’-presentator al na een aantal uitzendingen op NPO Radio 5 uit de ether. Beide partijen kunnen het niet eens worden over de muziekkeuze. Ook is volgens Omroep Max de geluidskwaliteit slecht. Jan noemt de gang van zaken ‘een grof schandaal’.

Er is meer ophef op de radio. Timur Perlin komt deze zomer onder vuur te liggen als hij een luisteraar uitscheldt. “Ik probeer godverdomme een beetje netjes te blijven met je, maar het is godverdomme onmogelijk”, roept hij.

Morad El Ouakili laat in september een luisteraar minutenlang ongestoord een anti-semitische tirade houden, live op NPO Radio 1. Het komt de presentator op een bak van kritiek te staan, zelfs partijen in de Tweede Kamer vragen om opheldering.

Ook Giel Beelen is in 2019 weer in het nieuws. Over het vermeende kindermisbruik van Michael Jackson zegt hij: “Het is vreselijk wat hij gedaan heeft, maar er zijn vreselijkere dingen.” Die uitspraak komt de Radio Veronica-dj op veel kritiek te staan.

Daniël Lippens wordt een week geschorst door Radio 538, nadat beelden opduiken waarin te zien is hoe hij een fietser aanrijdt en twee anderen op het nippertje kan ontwijken. De dj: “Ik zag het terug en dacht: Jezus Daan, wat was je stom…” Naast zijn schorsing moet hij een podcastserie over verkeersveiligheid maken.

Radio 2 blijft heel 2019 marktleider

Voor Radio 538 is 2019 ‘het spannendste jaar ooit’, zoals programmadirecteur Menno de Boer het beschrijft. Edwin Evers is gestopt met zijn populaire ochtendshow en wordt opgevolgd door Frank Dane. Waar menigeen verwacht dat er flink wat luisteraars zullen vertrekken bij de zender, levert 538 juist amper in. De zender blijft stabiel, ondanks het vertrek van Evers.

Toch weet Radio 538 heel 2019 NPO Radio 2 niet van de troon te stoten. In december-januari is de publieke zender steevast marktleider, vanwege de Top 2000. Maar Radio 2 behoudt het hele jaar de koppositie en wint ook flink aan marktaandeel: +1,5 procentpunt in een jaar tijd. Geen enkel ander station ziet het marktaandeel zó hard stijgen.

Ook Qmusic doet goede zaken in 2019. Het station zit ‘aartsrivaal’ Radio 538 steeds meer op de hielen in de voor de beide zenders belangrijke doelgroep 20-49 jaar. En Radio 10 haalt het hoogste marktaandeel in de geschiedenis van z’n bestaan. Tot slot zitten de cijfers van NPO Radio 4 en NPO Radio 5 ook in de lift.

Na een aantal stormachtige jaren, verloopt 2019 relatief rustig voor NPO 3FM. De zender kent geen grote veranderingen in programmering, muziekbeleid of visie. Toch weet de luisteraar het kwakkelende jongerenstation (nog) niet te vinden. 3FM noteert in 2019 zelfs een nieuw laagterecord, met een marktaandeel van 2,2 procent.

Prijzen

In het jaar dat radio honderd jaar bestaat, wordt Frits Spits uitgeroepen tot Radiomaker van de Eeuw. Zelf is hij bescheiden. “Ik zou mezelf nooit op één zetten – en dat is geen valse bescheidenheid. Ik zou eerder denken aan Willem van Kooten, Edwin Evers of Felix Meurders. Zij hebben mij enorm geïnspireerd.”

Bram Krikke wint eind januari de Zilveren RadioSter Man én de Marconi Award voor Aanstromend Talent. Marieke Elsinga valt in de prijzen bij de vrouwen.

BNR Nieuwsradio en Qmusic ontvangen een AMMA-award, de vakprijzen voor mediaprofessionals en -bedrijven.

De RadioFreak Awards keren na twee jaar afwezigheid weer terug. Jeroen Kijk in de Vegte wint de award voor beste sidekick, Matijn Nijhuis is de beste nieuwslezer en Sebastiaan Timmermans wordt uitgeroepen tot beste verslaggever. Beste nachtprogramma is voor de tweede keer ‘Nachtzuster’ van Astrid de Jong, NPO Radio 1 heeft de beste vormgeving en Radio 10 de beste marketing.

Lange tijd afwezig

Coen Swijnenberg meldt zich in november ziek en is sindsdien niet meer op Radio 538 te horen. “De batterij is leeg en m’n lijf heeft flink aan de noodrem getrokken.”

Ook voor Rámon Verkoeijen is 2019 een moeilijk jaar. Nadat zijn moeder overlijdt, is hij weken afwezig op 3FM. Hij keert terug, maar in de weken voor Serious Request: The Lifeline zit hij weer ziek thuis. Daardoor loopt hij ook niet mee van Goes naar Groningen.

Vanwege een ingrijpende operatie is Angelique Houtveen ook wekenlang niet te horen op NPO 3FM. Ze hoopt vanaf het nieuwe jaar weer fulltime aan de slag te kunnen.

Ook Rob Trip is langere tijd afwezig, op NPO Radio 1. Bij hem wordt prostaatkanker geconstateerd.

He’s back: Edwin Evers

Edwin Evers keert op 1 april weer terug op de landelijke radio. Voor even, want hij valt in op Radio Veronica. Later dit jaar is hij een week lang te horen op Radio 10 en vanaf januari 2020 presenteert hij tijdelijk de middagshow op Radio 538.

Het Geluid van Qmusic wordt geraden voor een recordbedrag van 100.000 euro. Nooit eerder leverde het populaire radiospelletje zóveel geld op.

Oeps! Radio 2 zendt een uur lang precies dezelfde uitzending van ‘Muziekcafé’ uit als op hetzelfde tijdslot een week eerder.

KINK maakt een comeback. Op 1 februari gaat het radiostation, met dit keer Michiel Veenstra aan het roer, ‘on air’.

NPO Radio 2 en Radio 5 verhuizen van het AKN-gebouw, elders in Hilversum, naar het Media Park. Daarmee zijn voortaan alle publieke radiozenders gehuisvest op één centrale plek. De Koning bezoekt het nieuwe onderkomen. Hij noemt radio ‘springlevend’.

Transfers

> Sjors Fröhlich neemt afscheid van de radio en gooit zijn loopbaan compleet om: hij wordt burgemeester van de nieuwe gemeente Vijfheerenlanden;
> Jordi Warners verrruilt na ruim 4 jaar SLAM! voor Qmusic;
> Igmar Felicia vertrekt na 2 jaar bij Qmusic en gaat aan de slag bij Radio 538;
> Evelien de Bruijn vertrekt bij NPO Radio 2 en wordt nieuwslezer op Radio 10.
> Jan-Willem van Engelen maakt zijn vertrek als zendermanager van NPO Radio 2 en Radio 5 bekend. Hij wordt vanaf het nieuwe jaar opgevolgd door Peter de Vries;

> Willemijn Veenhoven stopt na 14 jaar met radio maken;
> Sander de Heer stopt met de ochtendshow op Sublime en vertrekt;
> Patricia van Liemt vertrekt als sidekick van Barry Paf op 100% NL;
> Jeroen Kijk in de Vegte stopt met ‘Bureau Kijk in de Vegte’;
> Mark Labrand wordt de nieuwe station-voice van Sky Radio, na Kas van Iersel;

> Anoûl Hendriks verruilt Radio 538 voor SLAM!;
> Paul Römer wordt de nieuwe directeur radio/tv bij Talpa;
> Anton Griep volgt Fien Vermeulen op als vaste nieuwslezer in de middagshow van Domien Verschuuren op Qmusic;
> Dionne Stax gaat samen met Toine van Peperstraten een dagelijks programma maken op NPO Radio 1;
> Ron Brandsteder vervangt het programma van Jan van Veen op NPO Radio 5.
> Anton van Lieshout stopt als station director van SLAM!, zijn taken worden tijdelijk overgenomen door Martijn Zuurveen.

Foto: RadioFreak, William Rutten, Michel Schnater | NPO, NPO 3FM | Tom van Huisstede, Videostill NPO Radio 2 | AVROTROS, Elvin Boer | AVROTROS