Het Adviescollege verdeling frequentieruimte commerciële radio adviseert om nieuwe FM-vergunningen te verdelen door middel van een veiling en de nieuwe vergunningen uit te geven voor een periode van tien à twaalf jaar. Een rapport met het advies daarin is aangeboden aan staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat. Per 1 september 2022 eindigen de huidige vergunningen voor commerciële FM-radio en de daaraan gekoppelde kanalen op DAB+ (digitale radio).

Afgelopen vrijdag werd al duidelijk dat er geen noodverlenging komt van de frequenties. De Vereniging van Commerciële Radio (VCR) wilde dat wel en is van mening dat verlengen van de FM-frequenties de noodlijdende radiostations het wind uit de zeilen kan nemen. Het Adviescollege vindt dat er wel een veilig moet komen een nieuwkomers een kans te geven, maar wil ook dat de voorwaarden gemoderniseerd moeten worden.

De huidige vergunningen stammen uit 2003 en zijn in 2011 en in 2017 tussentijds verlengd. “Na twee verlengingen en een totale vergunningsduur van negentien jaar kan niet nogmaals worden gewacht met een nieuwe verdeling, die partijen nieuwe kansen biedt en het doelmatig gebruik van de frequentieruimte bevordert”, zegt voorzitter Henk Don, van het Adviescollege. “En de sector signaleert zelf een aantal knelpunten die zonder nieuwe verdeling niet goed kunnen worden opgelost.”

Deze knelpunten zijn onder andere de sterke en toenemende marktconcentratie, de verwaterde scheiding tussen het landelijke en het niet landelijke domein, de indeling van de niet-landelijke FM kavels (die ook slecht uitsluit bij de DAB+-kavels) en de hoge regiogerichtheidseis die aan sommige niet-landelijke vergunningen is verbonden. Daarnaast vindt het college sommige inhoudelijke programmavoorschriften niet meer van deze tijd.

Veiling

Het Adviescollege geeft de voorkeur aan een veiling boven een vergelijkende toets. “Een veiling levert een hogere maatschappelijke welvaart op dan een andere verdelingsmethode. De publieke belangen kunnen voldoende worden geborgd door vooraf een aantal regels en voorwaarden vooraf vast te leggen.”

DAB+

Het college vindt het belangrijk dat de transitie van FM naar DAB+ doorgaat, maar dat de FM nu nog niet afgeschakeld kan worden. “De verwachting van deskundigen en marktpartijen is nu dat de FM frequenties zeker tot in de jaren 2027 – 2032 nog een belangrijke rol blijven spelen.”

Door eerder de vergunningen te verlengen en daar de voorwaarde aan te hangen dat er ook gebruik gemaakt moet worden van DAB+, heeft er volgens het college niet voor gezorgd dat de gehoopte ‘snelle transitie’ gerealiseerd is. “Daarom kan niet nogmaals worden gewacht met een nieuwe verdeling, die partijen nieuwe kansen biedt en het doelmatig gebruik van de frequentieruimte bevordert.

Broadcast Partners en NPO

Voor de uitvoering van zijn opdracht heeft het Adviescollege diverse experts geraadpleegd en marktpartijen ondervraagd. De 20 partijen die meededen hebben naast de zorgen over voorwaarden van de vergunningen ook de dominantie van Broadcast Partners genoemd op het gebied van technische faciliteiten. En sommigen noemden de voorrangspositie en de omvang van de publieke omroep (NPO) marktverstorend.

Foto: Flickr / Dietmut Teijgeman-Hansen / CC BY-NC-ND 2.0